Het verhaal gaat dat, toen God het land tussen de volkeren verdeelde, de Georgiërs te laat present tekenden. En ze kwamen ook dronken opdagen. Dat was, zo zeiden ze, omdat ze op God hadden gedronken en hem hadden geprezen. God vond het excuus zo goed dat hij de Georgiërs beloonde met zijn eigen stuk land: het vruchtbaarste op aarde. Het geeft al een indicatie van wat voor moois Georgië dan wel niet moet zijn ... En ook wel over dat de Georgiërs iets van drinken afweten ...
Mijn reis bracht me eerst in Tbilisi, een bruisende hoofdstad waar de charme van afdruipt. De stad is jong, anders, modern en traditioneel tegelijk, kortweg een stad waar je van gaat houden. Het is er heerlijk vertoeven aan het water of in de oude binnenstad. De stad heeft een gezonde portie hectiek, wat westers en oosters, wat nieuw en oud, aardig wat bezienswaardigheden, ... Best wel een leuke bestemming als citytrip, die Georgische hoofdstad. Maar het dient vooral om het land in te trekken: in het zuiden bijvoorbeeld voeren eerst nette, geasfalteerde wegen en daarna stoffige zandwegen vol bulten naar het David Garejaklooster. Het is maar één van de vele kloosters in het land, maar bijzonder door zijn ligging. Het klooster (deels in grotten in de bergen ondergebracht) ligt op de heuveltop die Georgië en Azerbeidzjan verbindt. De klim erheen is zwoegen, maar het zicht op de onmetelijke halfwoestijn tussen beide landen is verbluffend.
Daarna ga ik noordwaarts, einddoel is Kazbegi. De weg erheen voert langs de oude hoofdstad van het land (Mtskheta) en het fort van Ananuri, allemaal erg fotogenieke plaatsen vol geschiedenis. Daarna zien we de weg veranderen: we rijden al snel tussen groene valleien met diepe afgronden, besneeuwde bergtoppen komen tevoorschijn en we klimmen alsmaar hoger met onze rode jeep. Dit is de militaire weg die naar Rusland leidt (met wie Georgië trouwens een haat-liefdeverhouding heeft, maar da's een verhaal apart).
Net voor de grens kom ik in Kazbegi of Stepantsminda. Dit stadje is vooral bekend om haar klooster: het Gergetiklooster ligt op de heuveltop met de Kaukasusbergen en -gletsjers als decor. De klim moeten we helaas in de gietende regen afleggen, maar de beloning (het panorama, eerst gehuld in mist en daarna toch met wat straaltjes zon erdoorheen) maakt het dat zweten waard. Vanaf het dorpje maken we de daaropvolgende dagen trouwens nog een aantal wandelingen: er zijn hier immers prachtige wandeltochten (doorheen valleien, langs rivieren, watervallen en heuvels) die u als daguitstap kan ondernemen. Heel toegankelijk, eenvoudig ontspannend en onvoorstelbaar mooi. En die ene regenbui was trouwens de enige die we in twee weken Georgië te verwerken kregen!
Mijn tweede grote doel op deze reis is de regio Svanetië. We moeten er voor zowat het hele land doorkruisen, want Zuid-Ossetië (het gebied tussen Kazbegi en Svanetië) is sinds 2008 Russisch bezet gebied. De tocht erheen neemt dus aardig wat uren in beslag, maar dat geeft ons nog een aantal bezienswaardigheden en route mee te pikken. Zoals grottenstad Uplistsikhe, het geboortehuis van Josef Stalin, het Gelatiklooster en de Enguridam. Al mogen we niet ontkennen dat Svanetië het hoogtepunt van onze reis moet worden. Svanetië was tot een tiental jaar terug een no go-zone: het was moeilijk bereikbaar (dat maakt dat het ook nog zo authentiek bleef al die eeuwen), maar vooral gevaarlijk en dus te mijden in ieder geval. Sinds UNESCO de hele regio op de werelderfgoedlijst zette en de regering de criminaliteit stevig aanpakte, is de streek gaan heropleven. Er kwam een vlotte verbinding met het laagland, locals kwamen terug om er een pension te openen, Mestia (uitvalsbasis in de streek) kreeg een eigen luchthaven, ... Vandaag is het daarmee een ideaal oord geworden voor backpackers, wandelaars, alpinisten en -in de toekomst - ook skiërs; vanalles wat. Ik ontmoet er een bende Franse wandelaars met een gemiddelde leeftijd van 65 die er tien dagen kwamen hiken en groepen jongeren die stevig doormarcheren, maar anderzijds ook een koppel dat de streek per auto verkent (zonder de wandelschoenen aan te trekken) en daar zichtbaar van geniet. Om maar te duiden dat het voor ieder wat wils is hier.
Wij gaan voor het stevige wandelen en ondernemen, en daar zijn we blijkbaar niet alleen in, een wandelvierdaagse die ons vanaf Mestia naar Ushguli brengt door tijdloos Svanetië, een streek die nog heel echt en onaangeroerd is. Dit is Georgië in 'zijne pure', het wezen van de Georgische cultuur. Vier dagen lang trekken we, wandelschoenen stevig aangesnoerd en noodgedwongen enkele blaren op de voeten met pleisters afdekkend, over groene heuvels. Af en toe een kabbelend riviertje overstekend, langs bergpaadjes met hier en daar een koe of paard op de weg en de impressionante Kaukasustoppen (mét eeuwige sneeuw en gletsjers) steeds langszij. Het landschap wordt nog door niets verstoord, dat maakt het heerlijk genieten. En u hoeft er niet eens een geoefende wandelaar voor te zijn. We wandelen door de groene vallei van dorpje naar dorpje, ze zijn al van ver te herkennen aan de middeleeuwse verdedingstorens. Er zijn zo'n 2.000 van die torens in de streek. Eindpunt na vier dagen zweten, een dozijn foto's nemen, heuvels op-en afklimmen en daarbij ook af en toe goed zuchten over de zoveelste klim, is Ushguli. Een prachtig dorp met een twintigtal oude verdedigingstorens, maar vooral de Sjkhara met zijn vijfduizend meter om het hoekje piepend. Het moge duidelijk zijn: als u van wandelen houdt, dan mag u Svanetië dus niet overslaan.
Conclusie? Georgië, het is puur en onaangeroerd. Maar ook verrassend: ik wist vooraf maar weinig van Georgië dus alles kwam als een positieve verrassing op me af. Een toeristisch land? Neen; maar de mogelijkheden zijn er; u merkt dat het land er -terecht- alles aan doet om ze ook te gaan uitspelen. Zo wordt er geïnvesteerd in infrastructuur, in de bergen worden meer en meer guesthouses geopend door de lokale bevolking, het aanbod hotels breidt uit, ... Dat het nog niet wordt platgewalst door toerisme is een plus, maar het verdient zeker meer lof en aandacht. De mogelijkheden in het land zijn groot: ik had het nog niet over hoe ik ging paragliden boven de vallei van Gudauri, wijn ging proeven bij een lokale wijnboer, bootje varen door de Martvilicanyon, ...
Wandelaar? Natuur,- wijn-, of cultuurliefhebber? Mij lijkt het dat elke reiziger, die een tikkeltje off-the-beaten-track reizen kan appreciëren, Georgië moet overwegen voor een trip.
Interesse in een actieve wandelreis of cultuurtrip naar Georgië? Ik help u graag verder!
Sam
